Omgevingsverrijking katten

Als een kat uitsluitend binnenshuis leeft dan besteedt hij meer tijd aan slapen, vacht verzorging en eten dan als hij ook naar buiten kan. Katten die alleen binnenshuis gehouden worden, zijn niet instaat om al hun natuurlijke gedragingen te vertonen (denk hierbij bijvoorbeeld aan jagen).  Binnenshuis is meestal niet veel te doen voor een kat en dat kan leiden tot gedragsproblemen (agressie, overdreven veel slapen, overmatig likken, destructief gedrag etc.).

De omgeving beïnvloed dus ook grotendeels het gedrag van de kat. Het is dus heel belangrijk om te zorgen dat een kat activiteiten heeft die hem zowel geestelijk als lichamelijk stimuleren, zodat hij zich niet verveelt! Daarom is omgevingsverrijking zo ontzettend belangrijk voor de kat die binnenshuis leeft.

Omgevingsverrijking is het dusdanig aanpassen van de leefomgeving, waardoor het natuurlijke gedrag optimaal gestimuleerd wordt (ook wel gedragsverrijking genoemd).

Omgevingsverrijking is een principe in de dierverzorging, wat er naar streeft de kwaliteit van leven (psychisch en lichamelijk welzijn), van in gevangenschap gehouden dieren, te verbeteren.

Er zijn verschillende mogelijkheden om de omgeving van een kat interessanter te maken.

Voedselverrijking

Een kat is een jager en jagers moeten in de natuur werken voor eten dus het aanbieden van 2 keer per dag een bakje voer is niet erg stimulerend voor een kat. Door het voedsel op een ander manier aan te bieden, zal de kat er iets voor moeten doen. Er wordt hiermee ook voorkomen dat een kat te snel en te veel ineens gaat eten. Gebruik voerbakjes dus alleen voor nat voer en maak een er een spelletje van om brokjes aan te bieden. Onderstaand een aantal voorbeelden:

  • verstop brokjes op verschillende plekken in huis;
    Begin eerst met de gemakkelijke “verstopplaatsen” en als dit goed gaat kan de moeilijkheidsgraad geleidelijk opgevoerd worden.
  • gooi brokjes een voor een  waardoor ze er achter aan moeten rennen;
    Geef ze wel rustig de tijd om het brokje op te eten  voordat er weer een  nieuw brokje wordt gegooid.
  • voerpuzzels/denkspeelgoed (zie foto’s linkerkant). Dit zijn voorwerpen om brokjes in te doen. Niet elke kat zal de werking van de voerpuzzel meteen door hebben. Help de kat daarom eerst om de voerpuzzel te begrijpen door ze stap voor stap te leren hoe ze de brokjes er uit kunnen krijgen. Zet de voerpuzzel in eerste instantie op de makkelijkste stand. Later kan de moeilijkste stand gekozen worden.
  • eigen ontwerp speelgoed waar brokjes in verstopt kunnen worden. Onderstaand enkele voorbeelden:     
  • ballenbak (met golf- of pingpongballen);
  • eierdoos dichtmaken en paar kleine gaatjes in maken waar de brokjes doorheen kunnen;
  • doos vullen met propjes papier;
  • papierentas (let op! verwijder de hengsels);
  • meerdere closetrollen opstapelen en vastplakken.

Spelen

Spelen is zowel geestelijk als lichamelijk goed voor de kat. Besluipen en bespringen van een prooi is een belangrijk aspect van de jacht. Door het spelen met speeltjes is dit na te bootsen. Denk bijvoorbeeld aan:

  • muisjes en balletjes verstoppen of weg gooien zodat ze er achter aan moeten rennen;
  • bewegen van een hengel waar een “prooi” aan hangt;
  • voorwerp onder krant of deken bewegen;
  • speeltjes gevuld met kattenkruid zijn ze meestal gek op. Het is ook mogelijk om kindersokjes met kattenkruid te vullen, met een knoop dicht te maken en dit als speeltje te geven aan de kat.

Katten wennen snel aan speeltjes dus wissel ze regelmatig en laat een kat nooit alleen met speeltjes waar touwtjes aan vast zitten want daar kunnen ze in vast komen te zitten.

Trainen

Een kat kan mentaal gestimuleerd worden door ze kunstjes te leren (via clicker training) maar het is bijvoorbeeld ook mogelijk om ze te leren zonder problemen een reismandje in te gaan.

Huis verrijking

Door horizontaal en verticaal te denken wordt de beschikbare ruimte in huis voor de kat vergroot. Onderstaand een aantal voorbeelden.

  • plaats  een vogelvoederhuisje op een zichtbare plaats in de tuin, zodat de kat van achter het raam hier naar kan kijken.
  • plaats klimpalen in huis;
  • zet verschillende krabpalen neer waar ze zich helemaal bij kunnen uitrekken of een krabplank tegen de muur;
  • maak schuilplaatsen, bijvoorbeeld van kartonnen doos met handdoek, waar ze zich in kunnen verstoppen of tunnels;
  • breng het buitenleven mee naar binnen door uit het bos wat spullen mee te nemen voor de katten (bijvoorbeeld bladeren, hooi, dennenapples etc.);
  • zorg dat ze veilig  op het balkon kunnen verblijven door bijvoorbeeld het balkon af te schermen met kippengaas of een kattennet;
  • zorg voor hoge plekken waar de kat lekker kan liggen (op dekentje) of bevestig wat planken aan de muur waar de kat op kan springen en liggen.

Bij meerdere katten moet er wel gezorgd worden dat de ene kat niet de andere kat kan blokkeren om naar boven of beneden te gaan.